پارلمان اروپا روز پنج شنبه 20 خرداد از شاخه اجرایی اتحادیه اروپا – کمیسیون اروپا- خواست تا حمایت های ناشی از حق اختراع را از واکسن های کووید 19 بردارد.
این درخواست که در سازمان تجارت جهانی نیز ثبت شده، تقاضا دارد تا حق اختراع واکسن های کووید 19 از الزامات ناشی از مقررات معاهده جنبه های تجاری حقوق مالکیت فکری (تریپس) که مستلزم حمایت از حق اختراع است، مستثنا شود. پارلمان اروپا این پیشنهاد را با 355 رأی موافق در مقابل 263 رأی مخالف و 71 رأی ممتنع به تصویب رساند.
این در حالی است که کمیسیون اروپا با این دیدگاه که معافیت از حق اختراع بهترین رویکرد برای مقابله با مسئله کمبود واکسن است، مخالفت کرده است. کمیسیون اروپا راهکار جایگزینی را پیشنهاد داده که در بردارنده سه مؤلفه زیر است :
- رساندن محدودیت های صادرات به حداقل
- تأمین کمک های دولتی به تولیدکنندگان واکسن و تمرکز بر صادرات واکسن به کشورهای محتاج
- تأسیس یک برنامه اعطای مجوز داوطلبانه که با توافقنامه تریپس انطباق داشته باشد
رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا چارلز میشل اظهار نموده که معافیت از حق اختراع یک “گلوله نقره ای” به مسئله نابرابری در توزیع واکسن نیست.
پیشنهاد مستثنا شدن واکسن کووید 19 از حق اختراع توسط گروه حقوق بشری پزشکان بدون مرز مورد حمایت قرار دارد، با این استدلال که بعید است بدون راه حل های اجباری، شرکت های تولیدکننده دارو به برنامه های داوطلبانه تن در دهند. این پیشنهاد مورد حمایت دولت امریکا، فرانسه و سازمان بهداشت جهانی نیز قرار گرفته است.
این پیشنهاد معافیت فعلاً فقط نسبت به واکسن کووید 19 مطرح شده است. این در حالی است که فشارهای فزاینده ای از جانب افریقای جنوبی، هند و دولت امریکا نسبت به ضرورت توسعه این معافیت نسبت به سایر محصولات پزشکی مرتبط با کووید 19 مانند داروها و تجهیزات حمایتی شخصی شکل گرفته است. این درخواست معافیت اصلاحی توسط نمایندگان بسیاری از کشورهای در حال توسعه که از نابرابری توزیع واکسن رنج می برند، تنظیم و به شورای تریپس سازمان تجارت جهانی تقدیم شده است.