رئیس اسکودا: طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار عجولانه تصویب شد

رئیس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران (اسکودا) گفت: طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار عجولانه تصویب شده است.

به گزارش ایسنا، جعفر کوشا رئیس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران (اسکودا) در نشست خبری مشترک با رییس کانون وکلای مرکز، ضمن تبریک هفته وحدت گفت: امیدوارم رحمانیت و مدارا کردن در جامعه ما ظهور و بروز بیشتری داشته باشد.

وی با اشاره به طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار گفت: این طرح توسط نمایندگان محترم مجلس به تصویب رسید و عن‌قریب در شورای نگهبان از نظر مغایرت با قانون اساسی و شرع بررسی می‌شود. جا دارد از نمایندگانی که در مجلس از اندیشه و حقانیت دفاع کردند تشکر کنیم اما متاسفانه ماده ۶ این طرح به گونه‌ای تصویب شد که از نظر کارشناسی و عقلانیت داری ابهامات و ایراد است.

کوشا خاطرنشان کرد: طبق تبصره یک ماده یک قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت، برای جذب کارآموزان وکالت کمیسیونی تشکیل می‌شود که این کمیسیون مرکب از رئیس دادگستری استان، رئیس دادگاه انقلاب و رئیس کانون وکلای استان است. منطق قانونگذار این بوده که از نظر نیاز آن استان، سهمیه تعیین شود و طبق قانون موظف بودیم که حداقل یک بار در سال آزمون را برگزار کنیم.

رئیس اسکودا بیان کرد: در ۵ سال اخیر هجمه‌هایی برای این‌که به نهاد وکالت ضربه بزنند به وجود آمد، عده‌ای از بیرون برای نهاد وکالت تصمیم‌سازی می‌کنند که در قالب یک لایحه جامع وکالت مطرح کردند که با هوشیاری جامعه وکالت همه متوجه آن شدند که نباید به نهاد وکالت ضربه بزنند زیرا توسعه پایدار ملزم وجود یک نهاد وکالت مستقل است.

وی ادامه داد: با تغییراتی که در مجلس به وجود آمد به بهانه ایجاد اشتغال گفتند که باید برای کسب و کار موانع را برداریم. جهش تولید در جامعه شکل گرفت و در این جریان موجی پیش آمد که ناخواسته مسئله وکالت را نیز تحت تاثیر قرار داد و برای تقویت تولید ملی و ایجاد اشتغال که بسیار کار مهمی نیز است مسئله وکالت را مطرح کردند اما مگر ما ظرفیت جذب کارآموز را تعیین می‌کردیم؟

کوشا گفت: ما به آقای قالیباف گفتیم قرار نیست در مجلس شورای اسلامی، موضوع وکالت در کمیسیون جهش تولید مطرح شود، ما برای استقرار عدالت می‌جنگیم، عدالت یعنی هر چه سر جای خودش باشد و انتظار داریم شورای نگهبان هم این نگاه را داشته باشد، آیا عقل حکم می‌کند درمورد وکالت اقتصاددانان با ما بحث کنند؟ آیا کمیسیون قضایی مجلس صلاحیت بررسی این طرح را نداشت؟

رئیس اسکودا با بیان این‌که کمیسیون جهش تولید عجولانه و برخلاف منطق و عدالت این ماده را تصویب کرد گفت: این ماده (ماده ۶ طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار) موجب حذف تبصره ماده ۱ قانون اخذ کیفیت پروانه وکالت شد. کارآموز وکالت باید در کجا آموزش ببیند؟ آقای اقتصاددان که اکنون وزیر دادگستری شدید این ماده ابهام دارد، آیا شما نماینده مجلس تحقیق کردید که به وکیل نیاز داریم؟

وی با بیان این‌که در این ماده گفته نشده که ما سالی چندبار باید آزمون وکالت بگیریم گفت: ما را در این ماده مجبور می‌کنند از طریق سازمان سنجش آزمون برگزار کنیم، آیا دنبال درآمدزایی برای سازمان سنجش هستید؟ در این ماده گفته می‌شود اگر ما از برگزاری آزمون استنکاف کنیم وزیر دادگستری آزمون بگیرد، وزیر دادگستری این‌جا از کجا پیدایش شد؟

کوشا ادامه داد: از نظر منطقی و عقلانی اگر بخواهیم قانونی بنویسیم که منطبق با نیازهای جامعه باشد باید این قانون توسط کارشناسان نوشته شود یا حداقل مدتی به صورت آزمایشی اجرا شود بعد آن را دائمی کنیم. بدانید که تاثیر این قانون متوجه مردم خواهد شد.

در ادامه، جلیل مالکی رئیس کانون وکلای دادگستری مرکزگفت: موضوع بحث امروز ما طرح تسهیل صدور برخی از مجوزهای کسب‌وکار و مغایرت آن با واقعیت‌های موجود و همچنین اصول قانون اساسی و سیاست‌های کلی نظام در بخش امنیت قضایی و قانونگذاری است.

وی افزود: در بخش مغایرت با واقعیت‌های موجود، واضعان و حامیان طرح با وارونه جلوه‌ دادن وضعیت حاضر کشور در حوزۀ حرفه‌های تخصصی حقوقی و ارائۀ آمار و ارقام بی‌اساس چنین وانمود کرده‌اند که کانون‌های وکلای دادگستری انحصارطلب هستند، صلاحیت‌سنجی علمی را قبول ندارند، سرانۀ وکیل در کشور ایران کمتر از کشورهای دیگر است. آمار پرونده‌های قضایی بالغ بر ۱۶ میلیون و آمار فارغ‌التحصیلان حقوق بالغ بر ۶۰۰ و حتی ۷۰۰ هزار نفر است.

رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز ادامه داد: بنابراین دلایل و همچنین عدم توانایی مردم در مواجه به وکیل دادگستری لازم است معدل آزمون‌های حرفه‌ای حقوقی به حداقل ممکن کاهش یافته تا بدین‌وسیله تعداد بیشتری جذب حرفه‌های تخصصی حقوقی شوند و این در حالی است که تمام شعارها و آمارهایی که منشأ شکل‌گیری این طرح شده است فاقد مبنا و اساس است.

 وی خاطرنشان کرد: باتوجه‌به اینکه کانون‌های وکلای دادگستری از سال ۱۳۷۶ هیچ نقش تعیین‌کننده‌ای در تعیین تعداد وکلای موردنیاز کشور نداشته‌اند، اتهام انحصارطلبی آن‌ها اتهام ناروایی است که متأسفانه به ناحق به کانون‌های وکلای دادگستری نسبت داده شده است و همین اتهام بی‌اساس مبنای اصلی قانونگذاری در قوۀ مقننه قرار گرفته است.

مالکی بیان کرد: برخلاف ادعای عدم رعایت صلاحیت‌سنجی علمی در آزمون ورودی وکالت بنا به اعلام رسمی سازمان سنجش، کانون‌های وکلا سال‌هاست که هماهنگ با نظام آموزش عالی کشور از معیار صلاحیت سنجی منطبق با تراز علمی استفاده کرده است. واضعان محترم طرح بر خلاف شعار ارتقای کیفیت و صلاحیت سنجی علمی، براساس نصاب شناور ۷۰% یک درصد بالا ترین نمرات، شرایطی را فراهم نمایند که هر کس حتی با نمرۀ تراز زیر نصف یعنی با تراز زیر ۷۰۰۰ و معدل زیر ۱۰ و حتی کمتر از آن پذیرفته شود که این معیار خود ساخته، مغایر با شعار صلاحیت سنجی علمی واضعان طرح است.

رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز گفت: برخلاف آمار غلط پایین بودن سرانه وکیل کشور، امروزه براساس آخرین آمار ارائه شده توسط شورای کانون های وکلا و انجمن های حقوق اروپایی (CCBE) سرانه وکیل در کشور ایران از کشورهای چین،عمان، امارت متحده عربی، اردن، فرانسه، سوئد، ژاپن، فنلاند و … بالاتر است در حالیکه در بسیاری از این کشورها وکالت دادگستری الزامی است و بالاترین رشد اقتصادی را تجربه می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: برخلاف آمارهای بی اساس ۱۶ میلیون پرونده قضایی در سال و بیش از ۶۰۰ هزار فارغ التحصیل حقوق چنانکه کراراً گفته شده است کل آمار پرونده های یکتای مطروحه در سال بین ۷ تا ۹ میلیون و کل جمعیت شاغل و در حال تحصیل و فارغ التحصیل بیکار حقوق ۶۵۰ هزار نفر می‌باشند که این امر بیانگر غیر واقعی بودن آمارهای کاذب ارائه شده در فرایند تهیه و تصویب طرح می‌باشد.

مالکی ادامه داد: شعار عدم توانایی مردم در مراجعه به وکیل دادگستری صرف‌نظر از اینکه منشأ ناتوانی مردم در بخش‌های مختلف معیشتی و غیر معیشتی و افزایش روزبه‌روز نرخ فقر حاصل کار اقتصاددانان محترمی است که تعدادی از آنها واضع این طرح می‌باشند، اساساً کانون های وکلای دادگستری از ابتدای تأسیس و بدون هرگونه شعارزدگی به هرکس که توانایی پرداخت حق الوکاله نداشته باشد خدمات معاضدتی وکالتی ارائه می نمایند.

بنابراین شعار ناتوانی مردم در مراجعه به وکیل دادگستری و ربط آن به کم بودن سرانه وکیل در کشور شعار انحرافی است که از همان ابتدا بی اساس بودن آن هویدا بود

رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز با بیان این‌که صرف‌نظر از مغایرت طرح با واقعیت موجود این طرح از جهات مختلف مغایر با اصول ۵۷، ۷۵ و ۱۱۰ و ۳ قانون اساسی و شرع اسلام است گفت: به‌موجب اصل ۵۷ قانون اساسی قوای سه گانه حاکم بر کشور مستقل از یکدیگرند و حق دخالت در امور یکدیگر را ندارند. این درست است که به موجب اصل ۷۱ قانون اساسی مجلس شورای اسلامی در عموم مسائل کشور حق قانونگذاری دارد و لیکن درهمین اصل مقرر شده است که مجلس باید در حدود مقرر در قانون اساسی قانون وضع نماید. قانون اساسی در اصل ۱۵۸ وظیفه تهیه لوایح قضایی را به رئیس قوه قضائیه محول نموده است.

در ادامه جعفر کوشا با بیان این‌که در اصل ۱۱۰ قانون اساسی نیز وظیفۀ تصویب سیاست‌های کلی نظام را به مقام معظم رهبری واگذار کرده است گفت: ازآنجا که وکالت دادگستری به‌موجب بند ۱۳ سیاست‌های امنیت قضایی دارای ماهیت قضایی شناخته شده، دخالت قوه مقننه در ورود به یکی از امور دارای ماهیت قضایی دخالت در وظایف قوه قضاییه مصرح در بند ۲ اصل ۱۵۸ قانون اساسی و نقض فاحش اصل تفکیک قوا مذکور در اصل ۵۷ قانون اساسی می‌باشد.

وی با بیان این که به‌موجب اصل ۱۱۰ قانون اساسی، تعیین سیاست‌های کلی نظام پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام با مقام معظم رهبری است گفت: مقام معظم رهبری در بند ۱۳ سیاست‌های امنیت قضایی، وکالت دادگستری را دارای ماهیت قضایی دانسته‌اند و تعیین هرگونه ضابطه برای آن ازطریق لوایح قضایی را به قوۀ قضاییه محول کرده است و در بند ۹ سیاست‌های قانونگذاری نیز رعایت اصول قانونگذاری و پیش‌بینی سازکار لازم برای انطباق طرح‌های قانونی با تأکید بر جلب مشارکت حداکثری مردم و ذی‌نفعان را گوشزد کرده است.

رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز گفت: ورود قوۀ مقننه به امور دارای ماهیت قضایی آن‌هم در قالب یک طرح ۱۰۰ درصد اقتصادی، مغایر با بند ۱۳ سیاست‌های امنیت قضایی و مآلاً بند ۱ اصل ۱۱۰ قانون اساسی می‌باشد که در موارد مشابه کراراً مورد ایراد شورای محترم نگهبان قرار گرفته است و عدم رعایت اصول قانونگذاری و عدم توجه به نظریات ذی‌نفعان طرح نیز از دیگر موارد مغایرت طرح با اصل ۱۱۰ قانون اساسی است که انتظار می‌رود در این مورد نیز شورای محترم نگهبان با صیانت از اصول قانون اساسی جلوی تصویب مواد حقوقی و دارای ماهیت قضایی طرح را بگیرد.

مالکی با بیان این‌که در بند ۲ اصل ۱۱۰ قانون اساسی نیز نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام را به رهبر انقلاب اسلامی محول نموده است، گفت: با توجه به تفویض این نظارت به مجمع محترم تشخیص مصلحت نظام، ضروری است، مجمع محترم تشخیص نیز بدلیل مغایرت مواد حقوق طرح با سیاستهای امنیت قضایی و سیاستهای کلی قانونگذاری نسبت به اعلام مراتب این مغایرت به شورای محترم نگهبان و مجلس شورای اسلامی در راستای جلوگیری از تصویب مقرره خلاف قانون اساسی و خلاف سیاستهای کلی نظام اقدام نماید.

رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز در پایان هشدار داد که پروژه ضعیف‌سازی نهاد وکالت مستقل ثمره‌ای جز ایجاد هرج و مرج در نظام حقوقی، برباد رفتن حیثیت کشور در نظام بین‌المللی و تضییع حقوق ملت نخواهد شد.

در ادامه، رئیس اسکودا در پاسخ به ایسنا، درباره شیوه برگزاری آزمون وکالت در صورت تایید طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار از سوی شورای نگهبان گفت: براساس گامی که ما در مجلس برداشتیم قرار بر این شد که آزمون به صورت ملی برگزار شود در ابتدا قرار بر این بود که آزمون استانی شود اما با تلاش ما آزمون سراسری و ملی خواهد بود پس اگر این طرح در شورای نگهبان نیز تایید شود بازهم مانند گذشته آزمون سراسری و ملی خواهد بود و براساس آن‌چه که وجود داشته است داوطلبان کانون وکلای خود را انتخاب می‌کنند.

کوشا در ارتباط با آزمون وکالت ۱۴۰۰ نیز گفت: طبق قانون مکلف هستیم یک بار در سال آزمون را برگزار کنیم، تا پایان سال آزمون وکالت برگزار خواهد شد و در این خصوص اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.

رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا کانون‌های وکلای دادگستری از استارتاپ‌های حقوقی حمایت می‌کند؟ گفت: قطعا کانون وکلا از استارتاپ.هایی که در چارچوب قانون فعالیت کنند، حمایت میکند ولی به همان اندازه با موسسات و استارتاپ‌هایی که خار ج از چارچوب قانون فعالیت کنند و به سمت تظاهر به امر وکالت و مداخله در امر وکالت دادگستری بروند، مقابله می‌کند.

وی ادامه داد: نظارت دقیق کانون وکلای دادگستری بر موسسات و استارتاپ‌های حقوقی برای حفظ سلامت نظام حقوقی و قضایی کشور است که این موسسات و استارتاپ ها مرکزی برای فعالیت های واسطه گری و وکالتهای تضمینی و کارچاقکنی نشود.

مالکی در پاسخ به اینکه روز گذشته در برخی رسانه‌ها شکایت کانون وکلا از یک استارتاپ حقوقی به دلیل دخالت در امر وکالت مطرح شده است، گفت: اداره حقوقی کانون وکلای دادگستری مقابل مظاهر تظاهر به وکالت واکنش می‌دهد و فرقی ندارد که استارتاپ، موسسه یا فرد باشد، اقدام قانونی انجام می‌دهد.

مالکی در پاسخ به سوالی در خصوص اظهارات اخیر رییس قوه قضاییه در واکنش به طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار، اظهار کرد: ورود رییس محترم قوه قضاییه دیر هنگام و با تاخیر بود. با توجه به ارتباط تنگاتنگ این طرح با امنیت قضایی مردم، انتظار می‌رفت که رییس قوه قضاییه از ابتدا به این موضوع ورود می‌کردند و اساساً اجازه نمی‌دادند که چنین طرحی در کمیسیون اقتصادی شکل بگیرد و تصویب شود و در دقیقه ۹۰ نیز بخشی از قضات شریف را ذی‌مدخل قرار دهند. متاسفانه رییس قوه قضاییه خیلی دیر وارد این بحث شد و زمانی واکنش نشان دادند که بحث ایجاد محدودیت برای قضات مطرح شد.

وی ادامه داد: ورود ایشان در مخالفت با این بحث و همینطور پیشنهادات غیرکارشناسانه به جا و درست بود اما انتظار می‌رفت که قبل از این در فرآیند تصویب طرح نیز ورود می‌کردند چون کلیت مواد حقوقی این طرح مرتبط با قوه قضاییه است. از آقای اژه‌ای انتظار می‌رود که با قاطعیت به این موضوع ورود کنند و موارد خلاف قانون اساسی را به شورای نگهبان منعکس کنند.

نمایندگان مجلس در مصوبه ای کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده را مکلف کردند هر سال از طریق سازمان سنجش آموزش کشور نسبت به برگزاری آزمون پروانه وکالت اقدام کند.

واکنش های فوق در پاسخ به تصویب ماده ۶ طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب صورت گرفت که طبق این مصوبه، ‌تبصره ماده (۱) قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت مصوب ۱۳۷۶/۱/۱۷ به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به عنوان تبصره (۲) به آن اضافه می شود:

تبصره ۱ – کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده مکلفند هر سال از طریق سازمان سنجش آموزش کشور نسبت به برگزاری آزمون پروانه وکالت اقدام نمایند. داوطلبانی که حداقل هفتاد درصد امتیاز میانگین نمرات یک درصد حائزان بالاترین امتیاز را کسب کرده اند قبول اعلام شده و جهت طی مراحل مقتضی به مرجع صدور مجوز مربوطه معرفی می‌گردند. نظارت بر اجرای این تبصره برعهده وزیر دادگستری است و وزارت مزبور مکلف است درصورت استنکاف کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده از برگزاری آزمون، راساً به برگزاری آن اقدام کند. سابقه قضاوت و وکالت مجلس جایگزین آزمون نخواهد بود.

تبصره ۲ -برای مشمولین بند چ ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰ -۱۳۹۶) مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی، نصاب مذکور در تبصره (۱) حداقل شصت درصد می باشد.

اصلاحیه تبصره ۲ ماده ۶: ‌برای مشمولین بند «چ» ماده (۸۸) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، نصاب مذکور در تبصره (۱) حداقل شصت درصد (۶۰%) می‌باشد.

همچنین تبصره ذیل ماده ۴ نیر تصویب شد که بر اساس آن، برای مشمولین بند (چ) ماده (۸۸) قانون برنامه ۵ ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴ اسفند ماه سال ۹۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی، نصاب مذکور در این ماده تا پایان دوره قانون مذکور حداقل ۶۰ درصد است.

بر اساس بند (چ) ماده ۸۸ قانون برنامه ششم توسعه این متن به عنوان ماده ۵۹ مکرر به قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران الحاق شد: «قوه قضائیه، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، کانون وکلای دادگستری، کانون کارشناسان رسمی، مرکز وکلا و کارشناسان قوه قضائیه مکلفند ۳۰ درصد از سهمیه صدور دفاتر خدمات قضایی و الکترونیک، سردفتری، صدور پروانه وکالت، مجوز کارشناسان رسمی دادگستری را به فرزندان و همسران شهدا، جانبازان با حداقل ۱۰ درصد، آزادگان با داشتن حداقل ۳ ماه سابقه اسارت و رزمندگان با داشتن حداقل ۶ ماه حضور در جبهه و همسر و فرزندان جانبازان ۲۵درصد و بالاتر و فرزندان و همسران آزادگان و فرزندان رزمندگان دارای حداقل ۱۲ ماه سابقه حضور داوطلبانه در جبهه بدون رعایت شرط سنی در صورت واجدالشرایط بودن اختصاص دهند.»